Các trường học công giáo Việt Nam nổi tiếng một thời
Kể từ khi Công giáo du nhập vào Việt Nam vào thế kỷ 16, đất nước ta đã trở nên đa dạng hơn về tôn giáo và nền giáo dục bị ảnh hưởng bởi các trường tôn giáo khá nhiều. Sau đây là các trường học công giáo Việt Nam đã từng rất nổi tiếng một thời.
Trường “dòng” – một tên gọi phổ biến của các ngôi trường theo thể chế Công Giáo, hầu hết các học sinh ở trường đều là người theo đạo Công Giáo, việc giảng dạy phần lớn là do các Cha, hoặc Sơ đảm nhận. Bên cạnh đó, trước năm 75, các trường “dòng” thường được xây dựng theo thiết kế kiến trúc phương Tây, nhằm phục vụ cho các thánh lễ diễn ra ngay trong trường hoặc sát trường.
Trường học công giáo Việt Nam – THPT Saint Paul
Theo các tài liệu lịch sử truyền giáo, các nữ tu dòng Thánh Phaolô gốc ở thành Chartres (Soeurs de Saint Paul de Chartres) từ HongKong đặt chân đến Sài Gòn vào ngày 20/5/1860. Họ tạm định cư tại một ngôi nhà nhỏ, thuộc vùng chợ cũ cùng các nữ tu khác dòng kín (đến Sài Gòn năm 1861).
Vào tháng 9 năm 1862, mẹ bề trên dòng thánh Phaolô Benjamin khởi công xây cất nhà giám tỉnh tại khu đất Đường Thành “Rue de la Citadelle”. Toàn bộ công trình này hoàn thành xây dựng vào năm 1864.
Khi đi ngang ngôi nhà trắng tại đường số 4 Cường Để, quận 1 (nay là Tôn Đức Thắng) mọi người hầu như sẽ biết đây là một nữ tu viện. Tòa nhà này trước kia còn được gọi là “nhà trắng”, không phải vì sơn toàn màu trắng như Tòa Bạch Ốc của Mỹ, mà bởi vì ngôi nhà này được thành lập xây dựng và sở hữu bởi những nữ tu dòng Saint Paul de Chartres “trinh bạch từ linh hồn đến những chiếc áo dòng trắng toát” (Thánh Phaolô thành Chartres).
Trước năm 1975, tu viện có một trường tư thục với các lớp K-12 và 1.600 học sinh (nội trú). Sau năm 1975 có một thời gian là cơ sở mầm non.
Bên trong trường là một không gian rộng mở được tạo thành từ ba khu nhà: một trại trẻ mồ côi, một nữ tu viện và một khu nhà nguyện. Khu nhà nguyện có thiết kế độc đáo, rất giống cây thánh giá khi nhìn từ trên cao. Nội thất có những cột chắc chắn và phía trước là một bãi cỏ lớn với những bức tượng của các vị thánh bảo trợ của gia đình Pauline.
Công trình cũng được đặt theo tên của Nguyễn Trường Thọ, kiến trúc sư, nhà cải cách và học giả đầu tiên của Việt Nam. Đây là một dự án được thiết kế và giám sát đầy đủ. Với việc xây dựng Tu viện Thánh Phaolô vào năm 1864, Sài Gòn là công trình kiên cố đầu tiên do một kiến trúc sư người Việt Nam vẽ bản thiết kế và xây dựng.
Nhà nghiên cứu Nguyễn Đình Đầu nhận xét: “Người Pháp vẫn mua của người Anh ở Singapore mang về Sài Gòn thi công, đủ thấy người Việt kỳ công thế nào với công trình kỳ công này”.
Trường Lasan Taberd – hiện là trường Trung học chuyên Trần Đại Nghĩa
Nếu trường Saint Paul là chủng viện toàn nữ thì Lasan Taberd là chủng viện nam ở Sài Gòn cũ.
Năm 1874, linh mục Henri de Kerlan, quản xứ nhà thờ Sài Gòn, tự bỏ tiền ra thành lập trường Lha Sang Tabard, nằm trong dinh phủ Thân Bình Trị thời Thủ Đức. Đây là một ngôi trường được thành lập xây dựng và hoàn thành ngay hai năm sau đó. Ban đầu, trường nuôi dưỡng những đứa trẻ mồ côi lai Pháp và lai Pháp bị bỏ rơi, sau đó nhận học sinh bất kể mức lương hay trình độ học vấn.
Lớp đầu tiên, Trường Tabard, có 58 học sinh do các tu sĩ và giáo sĩ dạy, trong đó có 2 người Việt và 2 người Pháp. Tòa nhà cũ của trường được xây dựng bởi cha Mossad, nhưng một tòa nhà mới, khổng lồ sau đó đã được các anh em xây dựng và tiếp tục cải thiện học sinh từ tiểu học đến trung học cơ sở và mở rộng cho học sinh.
Sau năm 1975, Trường Lasan Taberd chính thức được bàn giao cho Chính quyền Thành phố Hồ Chí Minh và tiếp tục đào tạo phổ thông từ tiểu học đến trung học phổ thông cho hơn 6.000 học sinh. Trường Trung học Giáo dục tiếp quản Trường Tabard vào năm 1976 và bắt đầu các khóa đào tạo đầu tiên khi thành phố cần đào tạo giáo viên tiểu học.
Năm 2000, trường Trung học Sư phạm được bàn giao để thành lập trường THPT Chuyên Trần Đại Nghĩa, hai năm sau chuyển về trường Kỹ thuật. Ngày nay, Trần Đại Nghĩa là một trong hai trường dạy nghề của Thành phố Hồ Chí Minh, cùng với Trường THPT chuyên Lê Hồng Phong, dẫn đầu về chất lượng giáo dục ở phía Nam.
Tạm kết
Trên đây là một số trường học công giáo Việt Nam vào thế kỷ 16. Nếu bạn còn thắc mắc gì về trường học công giáo Việt Nam hoặc du học Công giáo thì hãy liên hệ Catholic MTA để được tư vấn miễn phí nhé!
MIỄN TRỪ TRÁCH NHIỆM
Mọi thông tin được chia sẻ trên catholicmta.edu.vn đều mang tính chất tham khảo, được tổng hợp từ nhiều nguồn khác nhau. Chúng tôi luôn cố gắng cung cấp thông tin chính xác và cập nhật nhất tại thời điểm đăng tải. Tuy nhiên, người dùng không nên dựa hoàn toàn vào những thông tin này để đưa ra quyết định quan trọng, đặc biệt là các quyết định liên quan đến tài chính, đầu tư hay sức khỏe. catholicmta.edu.vn không chịu bất kỳ trách nhiệm nào phát sinh từ việc sử dụng thông tin trên trang web.
